ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ

 

ΓΕΝΙΚΑ 

Όπως λεει η λέξη, υπογλυκαιμία είναι η κατάσταση κατά την οποία το σάκχαρο του αίματος είναι χαμηλότερο από το φυσιολογικό. Συνήθως ως υπογλυκαιμία χαρακτηρίζονται τιμές του σακχάρου του αίματος κάτω των 60mg/dl. Υπογλυκαιμία μπορεί να εμφανισθεί στα άτομα με διαβήτη τύπου 2, μόνον όταν παίρνουν αντιδιαβητικά δισκία του τύπου των σουλφονυλουριών ή αν κάνουν ινσουλίνη.

          Οι ήπιες υπογλυκαιμίες χωρίς απώλεια συνείδησης, που αντιμετωπίζονται εγκαίρως, δεν έχουν βλαβερές επιπτώσεις. Αποτελούν όμως πιθανώς την πρώτη ένδειξη ότι η δόση των αντιδιαβητικών δισκίων ή της χορηγούμενης ινσουλίνης είναι περισσότερη απ’ ότι πρέπει. Γι’ αυτό πρέπει ακόμη και αυτές οι ήπιες υπογλυκαιμίες να καταγράφονται στο ημερολόγιο αυτοελέγχου. Σοβαρές υπογλυκαιμίες με απώλεια συνείδησης και πιθανόν σπασμούς πρέπει να αποφεύγονται. Τέτοιες σοβαρές υπογλυκαιμίες πρέπει να αντιμετωπίζονται το γρηγορότερο δυνατόν.

          Μερικές φορές, με την πάροδο του χρόνου, αλλάζουν τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της υπογλυκαιμίας. Το ίδιο άτομο, δηλαδή, εμφανίζει άλλα συμπτώματα ή τα ίδια συμπτώματα, αλλά αργότερα, όταν το σάκχαρο αίματος μειωθεί περισσότερο. Αυτό μπορεί, μεταξύ άλλων, να οφείλεται στο ότι οι τιμές σακχάρου αίματος είχαν διατηρηθεί για μεγάλο διάστημα πολύ χαμηλές (π.χ. κάτω από 60mg/dl). Ο οργανισμός συνηθίζει τότε σε πολύ χαμηλές τιμές σακχάρου αίματος και τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας εμφανίζονται μόνον τότε, όταν τα επίπεδα του σακχάρου αίματος είναι παρά πολύ χαμηλά. Επίσης το φαινόμενο αυτό, της αλλαγής των συμπτωμάτων της υπογλυκαιμίας, μπορεί να εμφανιστεί μετά από πολύ μακρά διάρκεια του διαβήτη.

           Στόχος της ρύθμισης των διαβητικών ασθενών τύπου 2 είναι η επίτευξη των καλύτερων δυνατών τιμών σακχάρου, χωρίς να παρατηρούνται υπογλυκαιμίες.

 

ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ 

Αίτιο της υπογλυκαιμίας είναι πάντα η ύπαρξη ποσότητας ινσουλίνης στο αίμα περισσότερης από όση πρέπει, με συνέπεια το σάκχαρο του αίματος που κατεβαίνει κάτω από τις φυσιολογικές τιμές.

          Οτιδήποτε προκαλεί μείωση του σακχάρου στο αίμα μπορεί, όταν παράλληλα λαμβάνονται δισκία του τύπου των σουλφονυλουριών ή χορηγείται ινσουλίνη να αποτελεί και αίτιο υπογλυκαιμίας, όπως:

• Ινσουλίνη ή αντιδιαβητικά δισκία του τύπου των σουλφονυλουριών, που χορηγήθηκαν από λάθος σε μεγαλύτερη από ότι έπρεπε δοσολογία.
• Ασυνήθιστα μεγάλη σωματική άσκηση χωρίς τη λήψη προληπτικών μέτρων.
• Λήψη με την τροφή μικρότερης ποσότητας υδατανθράκων ή λήψη της σωστής μεν ποσότητας, αλλά καθυστερημένα χρονικά.
• Κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων οινοπνευματωδών ποτών.

 

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΗΠΙΑΣ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ

Τα περισσότερα επεισόδια των υπογλυκαιμιών (ήπιας μορφής) μπορεί να αντιμετωπισθούν με πρόσληψη:

• 20 γραμμάρια γλυκόζης   ή
• 2 κοφτά κουταλάκια γλυκού ζάχαρη διαλυμένη σε νερό   ή
• Ένα ποτήρι χυμού φρούτου   ή
• Ένα ποτήρι γάλα ή μια φέτα ψωμί με 30 γραμμάρια τυρί.

 

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΒΑΡΙΑΣ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ 

Εάν το άτομο με υπογλυκαιμία είναι σε συγχυτική ή κωματώδη κατάσταση δεν πρέπει να προσπαθήσετε να του χορηγήσετε:

• Ζάχαρη   ή
• Ποτά που περιέχουν ζάχαρη (πορτοκαλάδα με ή χωρίς ζάχαρη κλπ)

          γιατί υπάρχει κίνδυνος πνιγμονής. Μπορείτε να του χορηγήσετε :

• Γλυκαγόνη (GlucaGen 1mg) υποδόρια ή ενδομυϊκά (στα παιδιά χορηγείται μισή δόση), αλλά πρέπει να υπάρχει προηγούμενη εκπαίδευση για τον τρόπο της χορήγησής της.
• Άμεση μεταφορά στο πιο κοντινό ιατρείο, Κέντρο Υγείας ή Νοσοκομείο.
• Το οικογενειακό περιβάλλον, οι συγγενείς και οι φίλοι των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη πρέπει να ενημερώνονται και να εκπαιδεύονται έτσι ώστε να αναγνωρίζουν τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας και να την αντιμετωπίζουν σωστά. Κάθε άτομο με σακχαρώδη διαβήτη, και κυρίως τα άτομα που είναι σε θεραπεία με ινσουλίνη, θα πρέπει πάντα να έχουν μαζί τους κάποια μορφή ζάχαρης (κύβους ζάχαρης ή καραμέλες).

 

ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ